Trẻ Tự Kỷ Nên Giáo Dục Như Thế Nào?

Trẻ Tự Kỷ Nên Giáo Dục Như Thế Nào?

" TRẺ TỰ KỶ "_ NÊN GIÁO DỤC NHƯ THẾ NÀO ???

Các cậu bé có thể viết lại một bài văn hoàn chỉnh không thiếu một dấu chấm, dấu phẩy chỉ sau một lần đọc, hát lại bất cứ một bài hát tiếng Anh nào sau một lần nghe.
Đó tưởng chừng là điều không dễ tin nhưng hoàn toàn có thật!

Kể về những trường hợp đặc biệt ở trẻ tự kỷ, Thạc sĩ Nguyễn Thị Xuân, cô giáo từng có nhiều năm kinh nghiệm dạy trẻ tự kỷ tại nhà cho biết: "Có rất nhiều cháu gần như không biết gì, nói đúng hơn là không có nhận thức và khả năng giao tiếp với người thân. Tuy nhiên, cũng có những đứa trẻ sau một thời gian dạy, cô giáo phát hiện ra những khả năng đặc biệt của các cháu mà ở những đứa trẻ bình thường không có được".

NĂNG KHIẾU ĐẶC BIỆT VỀ ÂM NHẠC

Khả năng thuộc và hát tiếng Anh rất tốt, phát âm chuẩn chỉ sau 1 đến 2 lần nghe, đó là trường hợp của cháu Đỗ Trường T., ở Nghi Tàm, Hà Nội. Mặc dù về mặt giao tiếp, T. hạn chế hơn rất nhiều so với mọi người xung quanh. Thời gian đầu khi phát hiện ra T. bị tự kỷ, chị Q., mẹ của cháu đã cho đến trung tâm giáo dục đặc biệt. Nhưng sau một thời gian kèm riêng, cô giáo cho biết cháu tiến bộ rất tốt và có thể học cùng các bạn ở trường.

Mẹ cháu T. cho biết: "Sau một thời gian, gia đình và cô giáo phát hiện ra cháu có sở thích đặc biệt về âm nhạc, đặc biệt là nhạc tiếng Anh. Cháu chỉ nghe một lần là có thể thuộc và hát được lại bài hát. Thậm chí chỉ cần nghe giai điệu nhưng khi bật lời lên là cháu có thể hát rất đúng nhạc và thuộc lời ngay. Không chỉ một lần, mà rất nhiều lần lặp lại và thử với các bài hát khác nhau cháu đều làm được như vậy. Tuy nhiên, chỉ khi có hứng và thích thì cháu mới say sưa hát. Còn nếu không thích cháu sẽ không hát. Nhưng thực tế là khi nghe những bài hát tiếng Anh thì T. rất chăm chú và hào hứng hơn cả".

VÀ TÀI NĂNG ÂM NHẠC THỰC SỰ

Gần đây báo chí đưa tin việc cậu bé Nguyễn Thế Vinh 13 tuổi đã đạt giải nhì Concerto Category bảng A trong cuộc thi piano quốc tế lần thứ năm tại Malaysia vào tháng 11/2012. Trước đó, cậu bé này đã giành được môt số giải thưởng quan trọng khác về ầm nhạc.

Năm lên 10 (tháng 7/2010), Vinh lần đầu tiên tham dự một cuộc thi chuyên nghiệp về piano tại Hàn Quốc và dành luôn giải vàng. Tháng 9/2010 cậu bé đạt giải khuyến khích bảng A (lứa tuổi từ 10-13) trong cuộc thi Piano quốc tế lần đầu tiên tổ chức tại Việt Nam. Cùng thời gian, Vinh được trao học bổng Toyota giành cho học sinh xuất sắc của các trường nghệ thuật.

Tháng 1/2012, cậu bé tham gia biểu diễn trong chương trình hoà nhạc đặc biệt chào xuân 2012 cùng với dàn nhạc giao hưởng Việt Nam tại Nhà hát lớn Hà Nội do nhạc trưởng người Nhật Bản Honna Tetsuji chỉ huy. Và đến tháng 9/2012, Vinh đạt giải nhì bảng A (lứa tuổi từ 10-13) và giải thí sinh trình diễn nhạc cổ điển hay nhất trong cuộc thi piano quốc tế lần thứ hai tổ chức tại Việt Nam.

Việc đoạt giải cao và nhiều giải thưởng về một lĩnh vực nào đó cũng không phải là chuyện lạ. Nhưng điều đặc biệt là tài năng này gần 10 năm về trước lại mắc chứng bệnh tự kỷ nặng.

Bố của Thế Vinh, anh Quang, chia sẻ: "Đến tuổi đi học mẫu giáo, Vinh chạy nhảy lung tung khi các bạn ngồi im, đến giờ ăn thì gào thét. Khi các bạn đi ngủ thì Vinh lại mang đồ chơi ra một xó để chơi. Có lần trong lúc cô đang dạy các bạn múa hát thì Vinh lẻn vào nhà tắm, đóng cửa rồi xả nước trong đó khiến các cô được một phen hết hồn".

Thế Vinh hầu như không học được ở trường nào lâu hơn một tháng. Biết con mắc bệnh sợ tiếp xúc nên bố Vinh luôn thường xuyên tìm cách đưa con đi chơi đây đó để dạn dĩ. Có lần, vào mùa đông, Vinh còn nhảy ùm xuống hồ nước trong vườn Bách Thảo, chỉ vì thích nước.

Thế nhưng, Vinh cực kì nhạy cảm với âm nhạc. Chỉ cần nghe tiếng chuông điện thoại thôi, Vinh cũng đã giãn nở khuôn mặt. Đặc biệt, cậu bé còn có trí nhớ đặc biệt về âm nhạc. Sau khi bố mẹ cho Vinh đi học nhạc, từ một cậu bé lặng lẽ, trầm tư, Vinh trở nên hoạt bát, sôi nổi.

HỌA SĨ TIỀM NĂNG ?

Chỉ cần nhìn hiện vật một lần đã có thể vẽ được lại giống như thật hoặc chưa nhìn thấy sự vật lần nào nhưng bằng trí tưởng tượng đã có thể vẽ được chính xác với một sự phát họa riêng biệt.

Khi ngước lên nhìn trần nhà một lúc, cháu cúi xuống vẽ vào tờ giấy những văn hoa trên tường. Không cần nhìn lại lần hai nhưng cháu vẽ rất đúng và không thiếu một chi tiết nào. Khi bố vẽ lại, cháu nhìn vào tranh là phát hiện ngay ra chi tiết bị thiếu. Đó là khả năng đặc biệt của cháu T., ở Xuân Thủy, Hà Nội mà cô Xuân được biết.

Tương tự như cháu T., một trẻ bị tự kỷ từ nhỏ, năm lớp 2, trong một lần được bố đưa qua cầu Chương Dương, cháu về bảo bố vẽ lại câu cầu. Sau khi bố vẽ xong, cháu nhất định bảo bố phải vẽ thêm một thanh sắt chắn ngay ở gầm cầu nhưng phải có có vết nối ở giữa vì trong quan sát của cháu có thấy thanh sắt như thế (có thể là vết hàn giữa 2 thanh sắt dưới gầm cầu). Như vậy có thể thấy khả năng quan sát và trí nhớ ở một số trẻ tự kỷ trong những trường hợp này khá đặc biệt mà đối với người bình thường đôi khi cũng không có được.

Không chỉ có trí nhớ tốt mà nhiều cháu còn có trí tưởng tượng rất tốt. Một trường hợp khác mà cô Xuân từng dạy, bé rất thích vẽ và có khả năng vẽ rất tốt. Có lần cô yêu cầu cháu vẽ con voi, dù chưa một lần nhìn thấy con voi như thế nào nhưng bằng tưởng tượng của mình cháu đã vẽ con voi bằng cách phác họa chỉ với 2 chân trước và cái đầu nhưng rất giống. Sự tưởng tượng này ở trẻ tự kỷ khác đặc biệt, sáng tạo và phong phú.Đến những nhà số học trong tương lai?

Người bình thường, khi bày ra trước mắt một cơ số đồ vật, để biết được chính xác số đồ vật được bày ra trước mặt là bao nhiêu thì chúng ta phải đếm. Tuy nhiên, có những trẻ tự kỷ chỉ cần nhìn vào, không cần đếm là chúng có thể nói ngay được con số chính xác của đồ vật đó.

Nhớ lại trường hợp này cô Xuân cho biết: Khi đặt trước mắt cháu 1 chồng đĩa khá cao, nhìn vào đó cháu nói 1 con số. Khi đếm lại thì đúng là như vậy. Cứ ngỡ đây là sự trùng hợp ngẫu nhiên nhưng khi thử nhiều lần với nhiều đồ vật khác nữa thì cháu cũng đều nói chính xác số lượng đồ vật đó.

Một số trẻ tự kỷ có sự phát triển đặc biệt ở một lĩnh vực nào đó, khác với những trẻ bình thường, dù ngôn ngữ và giao tiếp không được như những cháu bình thường cùng trang lứa.

Sự đặc biệt này ở trẻ chưa biết sẽ kéo dài được bao lâu và là do thói quen lặp lại, do sự đam mê nhất thời hay khả năng thiên bẩm thực sự. Nhưng rõ ràng, khi phát hiện ra khả năng đặc biệt chúng ta cần qua tâm và có phương thức giáo dục hợp lý để bồi dưỡng khả năng đó của trẻ tự kỉ.

Đức Thương Music, số 12, Đường 30/4, P Trung Dũng, Tp Biên Hòa, Đồng Nai.

Hotline: 02513 940 640 - 0916 769 369